Αποφθέγματα του Μεγάλου Βασιλείου
Η ευστροφία και η μνήμη ήταν δύο μονό από τα πολλά χαρίσματα του Μεγάλου Βασιλείου, μέσω των οποίων κατόρθωσε να κατακτήσει σχεδόν όλες τις επιστήμες της εποχής του.
Ακολούθως, σας παραθέτουμε τα σημαντικότερα αποφθέγματα του Μεγάλου Βασιλείου:
Δέν γνωρίσαμε ἐμεῖς τὸν Θεὸ γιά τή δικαιοσύνη μας, ἀλλὰ ὁ Θεὸς μᾶς γνώρισε διὰ μέσου τῆς ἀγάπης Του.
Πρέπει νά μὴν ξεχνᾶμε ὅτι εἶναι ἀναρίθμητες οἱ εὐκαιρίες πού μᾶς δίνει ὁ Θεὸς γιά νά τελειοποιηθοῦμε.
Ὁ Θεὸς δίνει τή δύναμή πού χρειάζεται στόν ἄνθρωπο στούς κόπους καὶ τοὺς ἀγῶνες του γιά τὴν ἀρετή.
Ἀπό τὴν μνήμη τῶν παρελθόντων καὶ ἀπὸ τὴν πεῖρα τῶν παρόντων διδασκόμαστε γιά τὸ μέλλον.
Ὅποιος γεύτηκε τὴν γλυκύτητα τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν πρόδωσε, μοιάζει μ’ ἐκεῖνον πού ἄλλαξε τὸ πολύτιμο διαμάντι μ’ ἕνα χρωματιστὸ γυαλί.
Μιά ἔφοδος τοῦ ἐνθέου δέν μπορεῖ νά φέρει κακό, ἂν ἐμεῖς ἔχουμε ὄπλο τὴν πίστη.
Ἡ θεία βοήθεια ἀπὸ τή μιά καὶ ἡ θελήσῃ μας ἀπὸ τὴν ἄλλη φέρνουν τὴν νίκη κατὰ τοῦ πονηροῦ.
Ὁ Θεὸς δέν ἐξετάζει τὸν ἄνθρωπο μερικῶς, ἀλλὰ συνολικῶς, γιά νά σοῦ διδάξει τὴν ἀμεροληψία.
Ἡ μολυσμένη ἀτμόσφαιρα καὶ ἡ κακία ἔχουν ἔνα κοινὸ σημεῖο: ἡ μία μολύνει τὸ σῶμα καὶ ἡ ἄλλη τὴν ψυχή.
Διατήρησε ἁγνὴ τὴν ψυχή σου σὰν τὸ πολυτιμότερο κεφάλαιο στή ζωὴ.
Οἱ μέλισσες οὔτε σὲ ὅλα τὰ ἄνθη πλησιάζουν οὔτε προσπαθοῦν νά τὰ σηκώσουν ὁλόκληρα, ἀλλὰ παίρνουν ὅ,τι τοὺς εἶναι χρήσιμο καὶ φεύγουν.
Ἡ ψυχὴ μας ἐξομοιώνεται μὲ ὅσα σπουδάζει καὶ πράττει καὶ μὲ ὅσα αἰσθάνεται, σύμφωνα μὲ τὴν κατεύθυνση πού τῆς δώσαμε.
Ὅπως οἱ ληστὲς κρύβονται στά σκιερὰ μέρη γιά νά ληστέψουν περαστικούς, ἔτσι καὶ ὁ διάβολος κρύβεται στίς ἀπολαύσεις γιά νά κυριεύσει τὴν ψυχὴ μας.
Ἡ κακία μοιάζει πολὺ μὲ τὴν ἀτμόσφαιρα πού μολύνει, ὅταν ἔχει δηλητηριώδεις ἀναθυμιάσεις.
Ἡ πραγματικὴ χαρὰ συμβαδίζει οὐσιαστικὰ μὲ τὴν λύπη καὶ τὰ δάκρυα.
Ὁ Θεὸς δέν ἔχει πάντοτε ἀνάγκη ὑπενθυμίσεως γιά τὶς ἀνάγκες μας, ἀλλὰ τῆς εἰλικρινοῦς διαθέσεως μας.
Οἱ ἡμέρες τῆς ζωῆς μας βιάζονται καὶ δέν περιμένουν τὸν ὀκνηρὸ νά διορθωθεῖ.
Τό κακὸ καὶ ἡ ἁμαρτία ξεκινοῦν ἀπὸ τή δική μας προαίρεση.
Ὅταν ἰκανοποιεῖται ἡ ἀνάγκη τοῦ φαγητοῦ δέν πρέπει νά λησμονεῖται ἡ εὐεργεσία τοῦ Θεοῦ.
Ὅπως οἱ βαφεῖς βάφουν μὲ χρώματα ἀνεξίτηλα, ἔτσι ἀνεξίτηλο πρέπει νά μείνει μέσα μας τὸ καλό.
Μήν ἀφήνεις νά διαμορφώνονται πονηρὲς ἰδέες στό μυαλό σου τίς ὦρες τῆς ἀναπαύσεως.
Ἡ ἀποβολὴ μιᾶς συνηθείας εἶναι δύσκολο, ἀλλὰ ὄχι καὶ ἀκατόρθωτο ἔργο.
Τίποτε ἀπὸ τὰ γύρῳ μας δέν μένει ἀμετάβλητο, οὔτε κι ἐμεῖς οἱ ἴδιοι.
Δέν πρέπει νά ἐπιδιώκουμε τὴν θεραπεία τοῦ κακοῦ μὲ τὸ κακό.
Τά πράγματα τοῦ βίου ἀλλάζουν εὔκολα δεσπότῃ, ἡ ἀρετὴ μόνο εἶναι ἀναφαίρετο κτῆμα.
Δῶσε πρώτη κληρονομία στά παιδιά σου τὴν ἀρετὴ καὶ ὕστερα μοίρασέ τους καὶ τὴν περιουσία σου.
Ἡ ψαλμωδία για τὰ παιδιὰ εἶναι ἄνεση καὶ εὐχαρίστηση, ἀλλὰ καὶ ἀναφορὰ στόν Θεό.
Ὅπως ἡ φύσῃ παίρνει λαμπρὸ χρῶμα ἀπὸ τὸν ἀκτινοβόλο ἥλιο, ἔτσι καὶ ἡ ψυχὴ μας ἀπὸ τὰ διδάγματα τῶν πατέρων.
Νά μὴν δίνεις ἄφθονο πλοῦτο στίς ἀνέσεις σου, ἀλλὰ στήν ψυχή σου.
Ὅπως ὁ ὄγκος τοῦ σώματος δημιουργεῖ πρήξιμο καὶ φλόγωση, ἔτσι καὶ τὰ πάθη φλογίζουν τὴν ψυχή.
Ὅταν βλέπεις κάποιον νά κλαίει γιά τὰ ἁμαρτήματά του, συμπάθησέ τον καὶ μιμήσου τον.
Νά ἀποφεύγουμε τὴν ἁμαρτία καθὼς καὶ τὰ ἄλογα ζῶα τή δηλητηριώδη τροφή.
Νά ἀποφεύγεις τὴν ἁμαρτία, ὅπως τὸ ἐλάφι τὸ σχοινὶ καὶ τὸ πτηνὸ τὴν παγίδα.
Ἀπό ὅποιο πρᾶγμα ἁμαρτάνουμε εὐκολότερα, πρέπει νά προφυλασσόμαστε περισσότερο.
Προσπάθησε νά περισυλλέγεις τοὺς ναυαγοὺς τῆς ἁμαρτίας δείχνοντάς τους σανίδα σωτηρίας τὴν ἐλπίδα τοῦ Θεοῦ.
Ὅταν μᾶς περιτριγυρίζει ἡ φωτιὰ τοῦ κακοῦ ἢ τὰ λιοντάρια τῆς ἁμαρτίας, νά ἐλπίζουμε στό Θεὸ γιά τή σωτηρίᾳ μας.
Νά μὴν ὑπερπαχύνεις τὸ σῶμα σου, γιατὶ ἐξασθενεῖς τὴν ψυχή σου.
Νά μοιράζεις τὰ ἐφόδια πρὸς τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴ ἀνάλογα μὲ τὴν ἀνάγκη τοῦ καθενός.
Παράβλεπε τή σάρκα πού εἶναι φθαρτὴ καὶ ἐπιμελοῦ τῆς ψυχῆς πού εἶναι ἀθάνατη.
Ὁ Θεὸς μᾶς σῴζει ἀπὸ τοὺς κινδύνους καὶ ὅταν ἀκόμη χαθεῖ κάθε ἐλπίδα σωτηρίας.
Ἡ θλίψη εἶναι φυσικὸ φαινόμενο καὶ ἡ μετάνοια θαυμάσια πράξῃ.
Ὅπως οἱ ἰατρικὲς συμβουλὲς ἀποδεικνύονται ὠφέλιμες ὅταν τηροῦνται, τὸ ἴδιο καὶ οἱ πνευματικές.
Ἀπό τὸ πλῆθος τῶν ἀνομιῶν μας καὶ ἡ φύσῃ ἄκομα στενάζει καὶ ἔφυγαν ἀπὸ τὰ φυσικὰ τους ὅρια οἱ περιοχὲς τοῦ χρόνου.
http://agiosdimitrioskouvaras.blogspot.com/
Πνευματικές νουθεσίες Αγιορειτών
ΠΕΡΙ ΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ
π. Γερασίμου Μενάγια
Ο Σωτήρ ημών Ιησούς Χριστός γνωρίζων ότι έφθασε η ώρα της θυσίας αυτού, ηθέλησε προ του πάθους του, να μας αφήση την πλέον μεγάλη απόδειξιν της αγάπης του. Και δι’ αυτό συνέστησε το μέγα μυστήριον της θείας Ευχαριστίας.
Η παρουσίασις της αγάπης αυτής, η οποία εξεδηλώθη κατά τας τελευταίας στιγμάς προ του θανάτου αυτού, προξενεί βαθείαν εντύπωσιν εις τας καρδίας των ανθρώπων και λογίζεται πάρα πολύ πολύτιμος. Δια τον λόγον αυτόν και οι άνθρωποι εις τας διαθήκας των συνήθως, κληροδοτούν δώρα τινά εις τα πλέον προσφιλή αυτών πρόσωπα, εις ανάμνησιν της αγάπης που είχον εις αυτά.
«Αλλά Συ, ω Ιησού μου, όταν έφυγες εκ του κόσμου αυτού, τί αφήκες εις ημάς εις ανάμνησιν της αγάπης Σου; Μας έδωσες όλον τον εαυτόν σου. Μας άφησες το Σώμα Σου, το Αίμα Σου, την ψυχήν Σου, την Θεότητα Σου. Με ένα λόγον, ολόκληρον τον εαυτόν ΣουR χωρίς ουδεμίαν επιφύλαξιν».
Δικαίως όθεν άγιος τις, ωνόμασε το μυστήριον τούτο «μυστήριον της αγάπης», διότι μόνον η αγάπη είναι εκείνη η οποία ωδήγησε τον Χριστόν να δώση όλον τον εαυτόν Του εις ημάς.
Και ως εγγύησιν, εις περίπτωσιν που είχομεν αμφιβολίαν τινά περί της αγάπης αυτού, να ευρίσκωμεν εις το μυστήριον τούτο τρανήν απόδειξιν περί αυτής, ως εάν ο Λυτρωτής ότε συνίστα τούτο έλεγεν: «Ψυχαί των χριστιανών, προσέξατε το μυστήριον αυτό διότι δι’ αυτού σας δίδω, όλον τον εαυτόν μου. Έχοντες, λοιπόν, μίαν τοιαύτην απόδειξιν εις χείρας σας, δεν επιτρέπεται ν΄αμφιβάλλετε ότι δεν σας αγαπώ πολύ».
Εις άγιος ωνόμασε το μυστήριον τούτο «αγάπην προ πάσης άλλης αγάπης», διότι η δωρεά αυτή έχει εντός της όλας τας άλλας δωρεάς του Κυρίου. Δηλαδή της δημιουργίας, της απολυτρώσεως και της αιωνίου δόξης. Διότι η θεία Κοινωνία δεν είναι μόνον μία απόδειξις της αγάπης του Χριστού, είναι ακόμη και μία εγγύησις της απολαύσεως της Βασιλείας των Ουρανών, την οποίαν, ως τονίζει η Εκκλησία μας, θέλει να μας χαρίση.
Ο προφήτης Ησαίας ηθέλησε να γνωστοποιηθούν εις όλον τον κόσμον αι πλήρεις αγάπης σκέψεις, τας οποίας ο Θεός έδειξε δια να ελκύση προς εαυτόν την αγάπην των ανθρώπων… «Πώς, λέγει ο ιερός Αυγουστίνος, δεν φαίνεται ωσάν παραφροσύνη, να είπη τις: Φάγετε την σάρκα μου, πίετε το αίμα μου»;
Όταν το πρώτον ο Χριστός ωμίλησε εις του μαθητάς αυτού περί του μυστηρίου τούτου, μερικοί εξ αυτών δεν ηδύναντο να το πιστεύσουν και απεμακρύνθησαν απ’ αυτού λέγοντες: «Πώς δύναται ούτος να μας δώση να φάγωμεν την σάρκα αυτού»;
Εν τούτοις αυτό το οποίον οι άνθρωποι δεν ηδύναντο ούτε να σκεφθούν ούτε να πιστεύσουν, η εξαίρετος αγάπη του Χριστού το επραγματοποίησεν «Λάβετε φάγετε» είπεν εις τους μαθητάς Του και δια μέσου αυτών προς όλους ημάς.
Εις τούτο μας παροτρύνει υποσχόμενος και την είσοδον εις την Βασιλείαν Του. «Ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα, έχει ζωήν αιώνιον».
Τέλος μεταχειρίζεται ακόμη και απειλήν κολάσεως εις εκείνον ο οποίος δεν θέλει να μετάσχη εις το μυστήριον αυτό.
Όλαι αυταί αι προκλήσεις, αι υποσχέσεις, αι απειλαί προέρχονται μόνον από την θερμήν επιθυμίαν την οποίαν έχει δια να μας δίδη τον εαυτόν Του κατά την θείαν Κοινωνίαν.
Αλλά διατί ο Χριστός επιθυμεί τόσον πολύ να τον λαμβάνωμεν με την θείαν Κοινωνίαν;
Τούτο γίνεται διότι η αγάπη επιθυμεί και σκοπόν έχει την ένωσιν μας μετά της Θεότητος Του.
Με την θείαν Κοινωνίαν ο Χριστός ενούται μετά της ψυχής και η ψυχή και αυτή ενούται με τον Χριστόν. Η δε ένωσις αυτή είναι εντελώς πραγματική. Ο Χριστός δεν παρέχεται πουθενά τόσον φιλοστόργως και τόσον αγαπητώς όσον εις το μυστήριον τούτο και δίδεται ως τροφή δια να ενωθή μετά των καρδιών των πιστών. Ο Χριστός με την θερμήν αγάπην αυτήν, ηθέλησε να ενωθή τόσον με ημάς, ώστε ν’ αποτελέσωμεν μίαν μόνον ύπαρξιν μετ’ αυτού.
«Ω θείε Νυμφίε των ψυχών ημών, ηθέλησες δια του μυστηρίου της αγάπης, η καρδία Σου και η ιδική μας να γίνουν μία μόνη καρδία αδιαχωρίστως ηνωμέναι»!
Όπως ο Χριστός ζητεί την ένωσιν μας μετ’ αυτού έτσι και ημείς δια της αυτής αγάπης συχνά πρέπει να μεταλαμβάνωμεν την θείαν Κοινωνίαν, κατά την γνώμην όμως του πνευματικού πατρός, εις τον οποίον οφείλομεν να εξομολογούμεθα. Πάντως ουδέν απολύτως εμπόδιον δύναται να υπάρξη εις την συνεχή θείαν Κοινωνίαν και την οποίαν πάλιν θα κανονίση ο πνευματικός πατήρ.
Τίποτε εις τον κόσμον αυτόν δεν είναι τόσον ωφέλιμον όσον η θεία Μετάληψις. Ο αιώνιος Πατήρ κατέστησε κάτοχον του θέματος αυτού τον Χριστόν και εις την διάθεσιν αυτού όλους τους θείους θησαυρούς. Επομένως ότε ο Χριστός έρχεται εις την ψυχήν δια της θείας Κοινωνίας, φέρει μαζί του απείρους θησαυρούς της Χάριτος και μετά την θείαν Μετάληψιν πας τις δύναται να είπη ότι, όλα τα καλά ήλθον εις εμέ μαζί με το μυστήριον αυτό.
Ο άγιος Διονύσιος διδάσκει ότι το μυστήριον της θείας Ευχαριστίας, είναι το πλεόν δραστήριον μέσον του αγιασμού των ψυχών.
Δια της θείας Κοινωνίας ελευθερούμεθα εκ των συγγνωστών αμαρτιών μας και προφυλασσόμεθα από των θανατηφόρων τοιούτων.
Το μυστήριον αυτό ανάπτει εις τας ψυχάς μας την θείαν αγάπην. Ο Θεός είναι αγάπη. Είναι φωτιά η οποία εξαφανίζει εκ των καρδιών μας πάσαν γηίνην κλίσιν και η φωτιά αυτή της θεϊκής αγάπης που έφερεν ο Χριστός μας επί της γης, δεν επιδιώκει τίποτε άλλο παρά μόνον να ίδη φλογιζομένας τας καρδίας ημών εκ της θείας αγάπης.
Η θεία Κοινωνία μας σύρει τόσον εις την αγάπην ώστε μετά την αποχώρησιν ημών εξ αυτής να γινώμεθα τρομεροί εις τους δαίμονας.
Μερικοί λέγουν ότι εγώ μεταλαμβάνω σπανίως διότι δεν αισθάνομαι εντός μου παρά μικράν μόνον αγάπην εις τον Θεόν. «Πώς, λοιπόν, επειδή είσαι ψυχρός δια τούτο απομακρύνεσαι από το θείον αυτόν πυρ; Απεναντίας επειδή είσαι ψυχρός πρέπει να πλησιάζης πολύ συχνά εις το μυστήριον αυτό, εάν πράγματι επιθυμής ν’ αγαπάς τον Χριστόν».
Και όταν κανείς είναι ασθενής, τόσον περισσότερον έχει ανάγκην των ιατρών. Έτσι και εδώ, δια την θεραπείαν της ψυχής μας, πρέπει να πλησιάζωμεν τον ιατρόν αυτής πολύ συχνά.
Κάπου αναφέρεται ότι υπάρχουν δύο ειδών άνθρωποι, οι οποίοι πρέπει να κοινωνούν συχνά. Οι τέλειοι δια να διατηρήσουν την τελειότητα και οι ατελείς δια να φθάσουν εις την τελειότητα.
Πνευματικές Νουθεσίες
Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης
«Το ψωμάκι μας να βγάζωμε και όπου να είναι (αρκεί να εργαζώμαστε). Τα παιδιά των πρωτοπλάστων, ο ένας ήταν γεωργός και ο άλλος ποιμένας. Όλα τα επαγγέλματα καλά είναι, μόνο να είμαστε κοντά στον Θεό. Και ο Απ. Παύλος για να μη το φάη, με συγχωρείτε, δωρεάν το ψωμί από κανένα άνθρωπο, εργαζόταν με τα χέρια. Έφτειαχνε σκηνές. Λοιπόν και αυτοί οι μεγάλοι Άγιοι της Εκκλησίας μας και αυτοί εργαζόντανε. Ο ίδιος ο Χριστός μας, και εκείνος εργαζόταν στο μαραγκούδικο. Και κείνος ήταν Θεός και άνθρωπος αλλά και κείνος εργάσθηκε. Πάντοτε η εργασία είναι αρετή στον άνθρωπο».
«Λέω ότι η νηστεία ωφελεί τον άνθρωπο και στην ψυχή και στο σώμα. Πρέπει και νηστείες να τηρήσετε, αν έχετε υγεία, το κατά δύναμη με την άδεια του γιατρού, αλλά και με την εντολή του Πνευματικού. Όλα (να) γίνωνται με πολλή διάκριση και προσευχή. Ιδιαιτέρως να προσεύχεσθε, να αγωνίζεσθε τον αγώνα τον καλόν, διότι ο διάβολος γυρίζει ως λέων ωρυόμενος».
«Δεν ξέρομε την ημέρα, ουδέ και την ώρα. Γι’ αυτό, επειδή είμαστε προσωρινοί άνθρωποι, ας φροντίζωμε για την ψυχή μας, που είναι πράγμα αθάνατο. Πεθαίνουν οι άνθρωποι, αλλά πως πεθαίνουν; Πεθαίνομε, αλλά να είμαστε κοντά στον Χριστό. Να αγωνιζώμαστε με προσευχή, με αγάπη».
«Παιδιά μου, σήμερα οι καιροί είναι δύσκολοι, οι ημέρες είναι πονηρές. Γι’ αυτό , ν’ αγωνιζώμαστε. Αν δεν αγωνιζώμαστε, πως θα σωθούμε;».
«Αγώνας, προσευχή, πίστη. Να ‘χουμε ταπείνωση, σεμνότητα, τιμιότητα».
«Η δύναμη του Θεού είναι πολύ μεγάλη. Η προσευχή, πάντα κάνει καλό».
«Ότι κάνομε, να το κάνωμε για τον Θεό και όχι για την κενοδοξία».
«Ο Θεός δέχεται την λίγη νηστεία που γίνεται με ταπείνωση».
«Να έχης την ελπίδα σου στον Θεό. “Ο άνωθεν Κύψας βλέπει”. Εμείς θα κάνωμε το ανθρώπινο, την προσπάθεια».
«Όταν εξομολογώ, κάνω προσευχή να κρατάω τα καλά και τα άσχημα να τα διώχνω. Αν ακούμε κάτι άσχημο, αμέσως να το διώχνωμε· από το ένα αυτί να μπαίνουν (τα άσχημα) και από το άλλο να βγαίνουν».
«Να ζούμε πνευματική ζωή, να υπακούωμε στον Πνευματικό, να εξομολογούμεθα, να κοινωνούμε τακτικά και το κυριώτερο ν’ αποφεύγωμε την κατάκριση. Να μελετάμε πνευματικά βιβλία, Αγία Γραφή, Ψαλτήρι και ν’ ακούμε πάντα ωφέλιμες και πνευματικές συζητήσεις».
«Χρειάζεται πολλή προσοχή, γιατί οι ημέρες μας είναι δύσκολες. Να μένωμε στην προσευχή και στην υπακοή. Να αγωνιζώμαστε».
Απόσπασμα από το της Ενωμένης Ρωμηοσύνης:
Ο ΓΕΡΩΝ ΙΑΚΩΒΟΣ (ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ-ΝΟΥΘΕΣΙΕΣ-ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ), ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ,
ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΒΙΩΜΑ 4, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2016, σελ. 95-96
Το Γεροντικόν του Σινά:
Πνευματικές νουθεσίες του Αββά Ματώη.
Ελεγε κάποτε ὁ Ἀββᾶς Ματώης· «Ἦλθε ἕνας Ἀδελφὸς καὶ μοῦ εἶπε· “ Ἡ καταλαλιὰ εἶναι χειρότερη ἀπὸ τὴν πορνεία”.
Καὶ τοῦ ἀπάντησα· “Εἶναι σκληρὸς ὁ λόγος σου”.
Μὲ ρωτάει λοιπόν· “Καὶ πῶς νομίζεις ὅτι εἶναι τὸ πρᾶγμα τοῦτο;”.
Τοῦ εἶπα ἐγώ· “ Ἡ καταλαλιὰ εἶναι βέβαια κακή, ἔχει ὅμως καὶ σύντομη θεραπεία. Μετανοεῖ πολλὲς φορὲς ὁ κατήγορος καὶ λέει· Μίλησα ἄσχημα. Ἡ πορνεία ὅμως εἶναι ἕνας φυσικὸς θάνατος”».
Εἶπε ὁ Ἀββᾶς Ματώης· «Τρεῖς Γέροντες πῆγαν στὸν Ἀββᾶ Παφνούτιο τὸν Κεφαλᾶ νὰ τὸν παρακαλέσουν γιὰ καμμιὰ συμβουλή.
Τοὺς ρώτησε λοιπὸν ὁ Γέροντας· “ Τί θέλετε νὰ σᾶς πῶ; Πνευματικὰ ἢ σωματικὰ πράγματα; ”.
Τοῦ ἀπαντοῦν· “Πνευματικά”.
Τότε τοὺς λέει ὁ Γέροντας· “Πηγαίνετε στὴν εὐχὴ τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ ἀγαπήσετε πιότερο τὴν θλίψη παρὰ τὴν ἀνάπαυση· τὶς προσβολὲς περισσότερο παρὰ τὴν δόξα· τὸ δόσιμο καλύτερα παρὰ τὸ πάρσιμο”».
Ἕνας ἄλλος Ἀδελφὸς παρακάλεσε τὸν Ἀββᾶ Ματώη· «“Πές μου κάτι ὠφέλιμο”.
Καὶ τοῦ εἶπε ἐκεῖνος· “Κάθε ἀντιδικία γιὰ ὁποιοδήποτε πρᾶγμα κόψ ̓ την ἀπὸ πάνω σου. Κλάψε καὶ πένθησε μετανιωμένος, γιατὶ ἔφτασε ὁ καιρός”».
Ἕνας ἀδελφὸς ρώτησε τὸν Ἀββᾶ Ματώη, λέγοντας· «“Τί νὰ κάνω, ποὺ ἡ γλῶσσα μου μὲ στενοχωρεῖ; Ὅταν βρίσκομαι ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους, δὲν μπορῶ νὰ τὴν συγκρατήσω, παρὰ τοὺς κατακρίνω σὲ κάθε ἔργο ἀγαθὸ καὶ τοὺς ἐλέγχω. Λοιπὸν τί νὰ κάνω;”.
Καὶ ὁ Γέροντας τοῦ ἀποκρίθηκε: “Ἂν δὲν μπορεῖς νὰ συγκρατεῖς τὸν ἑαυτό σου, πήγαινε καὶ ζῆσε στὴν ἐρημιά. Ὑπάρχει ἐδῶ μιὰ ἀδυναμία. Ἐκεῖνος ποὺ ζεῖ μὲ τοὺς ἀδελφούς του, δὲν πρέπει νὰ εἶναι τετράγωνος, παρὰ στρογγυλός, γιὰ νὰ μπορεῖ σ ̓ ὅλους νὰ προσαρμόζεται ».
Τὸ Γεροντικὸν τοῦ Σινᾶ, σελ. 179, 181, Θεσσαλονίκη 1988.
Πνευματικές Νουθεσίες
Ὁσίου Γεωργίου Καρσλίδη
«Μάνα, τα μαλλιά σου άσπρισαν, γέρασες, θα φύγεις απ’ αυτή τη γη, τι θα πας να βρεις στον άλλο κόσμο; Το πιάτο σου είναι άδειο κι η καντήλα σου σβησμένη».
-Μάνα, Ταμάμα, που ήσουνα εσύ και σε βλέπω τώρα;
-Καλά Γέροντα, δε με είδες; Εχθές στον εσπερινό ήμουνα, σήμερα στη λειτουργία. Δε με είδες;
-Δε σε είδα στην Εκκλησία. Τα ρούχα σου έβλεπα. Εσένα δε σε έβλεπα.
-Πάτερ άφησα μια κλώσα με δώδεκα πουλάκια στο σπίτι κι ο νους μου ήταν εκεί!
«Παιδί μου, Ευθυμία, δε θα πεις τίποτε εις βάρος της πεθεράς σου. Γιατι, ό,τι σ’ έλεγε η πεθερά σου, τα είχε στα χείλη»
Παραμονή Χριστουγέννων ο άντρας μου ήθελε να κοιμηθούμε μαζί. Εγώ τον απέτρεπα. Μετά δυο χρόνια που βρέθηκα στο Μοναστήρι, ο Γέροντας μόλις με είδε, μου είπε: «Μάνα μου, τέτοιο χάλι δεν είδα. Παραμονή Χριστουγέννων να σμίγουν τ’ ανδρόγυνα. Κάνουν παράλυτα παιδιά κι ύστερα τρέχουν να τα σώσουν».Μια μέρα καθόταν ο Γέροντας έξω από το σπίτι μου. Ήρθε μια γυναίκα και συζήτησε αρκετή ώρα μαζί του. Ο Γέροντας επαίνεσε κάποια γνωστή της. Τότε η γυναίκα του λέει:
-Γιατί, πάτερ, την επαινείς τόσο;
-Αυτή, μάνα μου, και τι δεν έκανε. Πεθαμένους ξημέρωσε (δηλαδή ξενυχτούσε στα σπίτια που είχαν νεκρό), ορφανά βοήθησε, γεφύρια έχτισε, ελεημοσύνες έκανε.
-Πάτερ, γι’ αυτήν δεν άκουσα καλά λόγια.
-Τα κακά λόγια άκουσες και τα καλά δεν άκουσες; Αυτής τα στραβά άκουσες, τα δικά σου δεν τα ξέρεις;
-Πάτερ, τι έκανα η κακομοίρα;
- Όταν ζυγίζεις τη μισή οκά για μια κι έκλεβες στη ζυγαριά, δεν το σκεφτόσουν; Δούλεψες για τον διάβολο. Εκείνα λογάριασες και τα δικά σου δε λογάριασες;
Η γυναίκα σιώπησε και κατέβασε το κεφάλι της.
Την ημέρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ήλθαν να τον δουν 4-5 γυναίκες επιστρέφοντας από μία βάπτιση, που είχε γίνει στο χωριό. Μόλις τις είδε, είπε: «Πήγατε στη βάπτιση και φεύγοντας κουτσομπολεύατε το φαγητό που σας παρέθεσαν, αν ήταν καλό ή όχι…». Εκείνες τον κοιτούσαν και χαμογελούσαν. Ο Γέροντας τότε είπε αυστηρά: «Μη γελάτε… Είναι πολύ κακό να σε ταϊζει ο άλλος και συ να τον κατηγορείς για ό,τι σου προσφέρει».
«Ο Θεός φροντίζει για όλους. Η απελπισία είναι σχεδόν απιστία».
«Να μην κάθεσθε την ώρα της θ. Λειτουργίας. Ο νους σας να μην πετάει εδώ κι εκεί. Όσο θα είσθε στην εκκλησία να το πάρετε απόφαση, να διαθέσετε όλο τον χρόνο στην προσευχή».
Σε μια γυναίκα που άφησε αβοήθητη μια μητέρα που γεννούσε και πέθανε το παιδί της στάθηκε πολύ αυστηρός στην ασπλαχνία της. Μετά την εξομολόγηση της είπε: «Για να συγχωρεθείς, θα πας στο σπίτι σου, και θα παρακαλέσεις πολύ την Παναγία να σε βοηθήσει να κάνεις τον κανόνα σου. Θα πας να ζητιανέψεις σε εφτά χωριά. Από το πρωί ως το βράδυ θα ζητιανεύεις στο ένα χωριό και ότι μαζεύεις θα το μοιράζεις σε φτωχούς και ορφανά. Αυτό θα το κάνεις επί μία εβδομάδα». Η γυναίκα ρώτησε αν μπορεί να μοιράσει χρήματα δικά της, για μην εκθέσει την οικογένειά της. Ο Γέροντας όμως επέμενε: «Το αμάρτημα αυτό δεν συγχωρείται με χρήματα, αλλά με ζητιάνεμα, για να ταπεινωθείς, για να φύγει ο εγωισμός, για να πέσει η μύτη ως το χώμα».
Σε κάποιον που αποφάσισε να διαλύσει τον γάμο του επειδή η πεθερά του επενέβαινε αδιακρίτως στα του οίκου του, τον συμβούλευσε ο Γέροντας: «Την γυναίκα δεν την χωρίζουν εύκολα. Αυτή σου την έδωσε εσένα ο Θεός, να υποφέρεις μαζί της».
Είπε σε κάποιον προσκυνητή για την αντιδικία: «Σου έκανε εκείνο, του έκανες εσύ, σου έκανε εκείνος, πάλι του έκανες εσύ… Αυτά δεν τελειώνουν. Εσύ δεν έπρεπε να συνεχίσεις την ανταπόδοση του κακού
«Οι υποσχέσεις στον Θεό δεν πρέπει να αθετούνται».
«Πάντα να ζείτε σεμνά και ταπεινά, δίχως εγωισμό… Πάντα να φροντίζετε ν’ αγαπάτε τους γέρους, τα ορφανά, τους αρρώστους. Να συναναστρέφεστε με φτωχούς και με ανθρώπους που οι άλλοι τους ταπεινώνουν».
Είπε ο Γέροντας σε προσκυνήτρια της μονής: «Στον φτωχό που σου ζήτησε να του δώσεις ψωμί δεν του έδωσες και τώρα ήρθες να κάνεις σαρανταλείτουργο για να επιδειχθείς;»
«Η Παναγία δεν θέλει μεγάλες λαμπάδες, ελεημοσύνη στους φτωχούς θέλει».
Είπε σε μια γυναίκα που τον συνάντησε στο μοναστήρι: «Τι; πηγαίνεις κάθε ημέρα στην Εκκλησία και δεν έχεις συγχωρεθεί με τα παιδιά σου;»
Σε μια νέα γυναίκα είπε: «Εσύ για την αγάπη που έδειξες στην κατάκοιτη μητέρα σου έκανες πολύ καλά. Ο Θεός σου τα συγχώρεσε όλα».
«Ο γεωργός όταν αρχίσει να οργώνει για να σπείρει, βλέπει πάντα εμπρός και προχωρεί, δεν γυρίζει να δει πίσω του και ο Θεός τον προστατεύει».
Έλεγε ο Γέροντας ότι αυτά που σώζουν τον άνθρωπο είναι «τα έργα τα καλά του Θεού, η ταπείνωση, η υπακοή, η αγάπη, η ελεημοσύνη».
Ο Γέροντας παρ’ ότι περιστοιχιζόταν από τόσο πολύ κόσμο, που τον εκτιμούσε και τον υπεραγαπούσε, αισθανόταν μόνος του. Δεν είχε ανθρώπους να τον καταλάβουν καλά, να τον μιμηθούν, να τον διαδεχθούν. Αναπαυόταν στο θέλημα του Κυρίου. Σε στιγμές ειλικρίνειας και πόνου αναφωνούσε: «Πολλά τα πρόβατα, αλλά πολύ λίγο το γάλα».
«Δεν αντέχω να βλέπω το κακό. Όλοι είμαστε αμαρτωλοί. Και μόνο που στη γη πατάμε και σάρκα φοράμε κάθε βήμα μας είναι και αμαρτία».
«Μέσα στην αμαρτία κυλιέται ο κόσμος και δεν το καταλαβαίνει. Αυτά με κουράζουν, δεν αντέχω».
«Όλοι θα φύγουμε από αυτή τη ζωή. Είμαστε περαστικοί από εδώ. Εδώ ήλθαμε να δείξουμε τα έργα μας και να φύγουμε»
Πριν κοιμηθεί, είπε σε πνευματικό του τέκνο: «Γιαβρούμ (=παιδί μου), εγώ άσπρα-μαύρα, πέρασα τη ζωή. Εσύ να δούμε τι θα κάνεις; πως θα τα περάσετε;».
«Οι άνδρες πρέπει ν’ αποφεύγουν να έρχονται σε ερωτική επαφή τις Κυριακές και τις γιορτές για να μη γεννιούνται ανάπηρα παιδιά».
Αν αγαπούσε κάποιον, ο Γέροντας, του έστριβε τ’ αυτί. Τον χορό δεν τον θεωρούσε αμαρτία. Χόρευε κι ο ίδιος ποντιακούς χορούς.
Λίγες μέρες πριν την οσιακή κοίμησή του, έβλεπε τα βουνά και έλεγε: «Ευλογημένα βουνά, μόνα σας θα μείνετε». Σαν να τ’ αποχαιρετούσε.
Μοναχού Μωϋσέως Αγιορείτου, Ο Μακαριστός Γέροντας Γεώργιος Καρσλίδης
Γ.Κ. Χατζόπουλου, Θαύματα και Προφητείες του οσίου πατρός Γεωργίου Καρσλίδη
Πνευματικές Νουθεσίες στάρετς Ευστράτιου
Ο Στάρετς Ευστράτιος
(1788-1855)
Στις αρχές του 19ου αιώνος το μοναστήρι του Γκλίνσκ, στη νότια Ρωσία, μεταξύ των πόλεων Τσερνιγκώφ και Κούρσκ, απέκτησε μεγάλη φήμη για τον αριθμό και την πνευματικότητα των πατέρων του.
Η μονή του Γκλίνσκ είχε ιδρυθεί από τον 16ο αιώνα στο ομώνυμο δάσος, στις όχθες τον πόταμου Ομπεστ, αλλά κατά τις τρεις πρώτες εκατονταετηρίδες της ζωής της δεν έγνώρισε ιδιαίτερη άνθιση. Το 1817 όμως ανέλαβε την ηγουμενία της ό ονομαστός σταρετς Φιλάρετος 3 (Ντανιλέφσκυ, 1777-1841), γαλουχημένος πνευματικά από τον αρχιμανδρίτη Θεοδόσιο (1Ί802)1 της μονής του Σωφρόνιεφ, μαθητή του μεγάλου οσίου Παϊσίου Βελιτσκοφσκυ (1722-1794). Κάτω από την σοφή και θεοφιλή διαποίμανσι του σταρετς Φιλάρετου, ή αδελφότης σύντομα αυξήθηκε αριθμητικά, καλλιεργήθηκε πνευματικά και ανέδειξε σημαντικές ασκητικές προσωπικότητες.
Μετά την κοίμηση του (31-3-1841) οί αδελφοί επέλεξαν ως υποψηφίους διαδόχους του τον π. Πορφύριο, πνευματικό, και τον π. Θεοδόσιο, προϊστάμενο της μονής. Κατά θεία οικονομία όμως ό τοπικός επίσκοπος ώρισε ως ηγούμενο τον κτήτορα της μονής Κοτμίζσκυ γέροντα Ευστράτιο, πού εγκαταβίωνε στο Γκλίνσκ από το 1820. Έτσι πραγματοποιήθηκε και μια σχετική πρόρρησης του σταρετς Φιλάρετου.
Ελάχιστα βιογραφικά στοιχεία του σταρετς Ευστρατίου μας είναι γνωστά, πέρα από παραδεδομένη φήμη του ως αυστηρού και βιαστού ασκητού. Όταν ανέλαβε την ηγουμενία είχε ήδη δώδεκα χρόνια πού δεν ξάπλωνε σε κρεβάτι. Κοιμόταν ελάχιστα, καθισμένος σε μια καρέκλα. Έμενε σ’ ένα φτωχικό κελί, και δεν διέθετε κανένα προσωπικό αντικείμενο.
Όταν έγινε ηγούμενος, τίποτε δεν άλλαξε τον τρόπο της ζωής του. Αναδείχθηκε αϊ αντάξιο διάδοχο του προκατόχου του. Επί των ήμερων του επεκτάθηκε κτιριακά ή μονή ανεγέρθηκε νέο Καθολικό και αυξήθηκε σημαντικά ό αριθμός τόσο των αδελφών όσο καί των προσκυνητών, πού κατέφθαναν στο Γκλίνσκ για πνευματική ζωογόνηση και παρηγοριά.
Έκοιμήθη την 22 Ιουλίου 1855, σε ηλικία 67 ετών.
Έχει σωθεί ένα μικρό κείμενο του σταρετς Ευστρατίου, οι Σημειώσεις του, με τις όποιες χαράσσει αποφθεγματικά μερικές απλές αλλά βασικές κατευθυντήριες γραμμές συνεπούς μοναχικής (άλλα και γενικότερα ορθοδόξου πνευματικής) ζωής, βασισμένες στην ορθόδοξη πατερική παράδοση. Δημοσιεύουμε κατωτέρω το κείμενο αυτό σε νεοελληνική απόδοση.
Μόλις σηκωθείς από τον ύπνο, πες στον εαυτό σου: «Εργάσου, σώμα, για να μη ζεις εις βάρος των άλλων νήφε, ψυχή, για να κληρονομήσεις την βασιλεία των ουρανών».
• Όποιος δεν έχει πίστη, ταπείνωση, υπομονή και υπακοή, δεν θα ευαρεστήση στον Θεό.
• Υπακοή σημαίνει έκκοπή του θελήματος μας.
• Να νικάς τους πειρασμούς με την υπομονή και την προσευχή.
• Να ευχάριστης τον Θεό για κάθε θλίψη. Όσο αυξάνουν οί θλίψεις, τόσο αυξάνει και ή παρηγοριά από το Άγιο Πνεύμα.
• Όταν έχεις βάσανα, να λες: «Ό Κύριος προνοεί για μένα».
• Πέντε πράγματα τρέμουν οί δαίμονες: την νηστεία και την δίψα· την ευχή του Ιησού· το σημείο του σταυρού την συχνή Θεία Μετάληψη την ακλόνητη ελπίδα στον Θεό.
• Όποιος παραδίδεται στον ύπνο μέσα στο κελί του, θα χλευαστεί από τους δαίμονες.
• Όποιος αποφεύγει την σωματική εργασία, δεν μπορεί να προκόψει ούτε στην πνευματική, γιατί ή δεύτερη γεννάται από την πρώτη.
• Το σώμα παραλύει από την απελπισία και την εσωτερική ανησυχία, τον φόβο και την ταραχή.
• Μερικοί λένε: «Ας έχουμε ελπίδα στον Θεό». Οί ψυχές τους όμως είναι ανήσυχες και φοβισμένες. Αυτό σημαίνει ότι ελπίζουν με την γλώσσα, όχι όμως και με την καρδιά τους.
• Ό φόβος προξενεί μεγάλη βλάβη στην ψυχή. Ό εχθρός της σωτηρίας μας γνωρίζει ότι στην ζωή αυτή δεν υπάρχει πιο σωτήρια ενέργεια από την γενναία άρση των βαρών πού μας φορτώνουν οί άλλοι άνθρωποι, για αυτό προσπαθεί, από φθόνο, να μας ταράξει. Εσύ λοιπόν πρέπει με όλη σου την δύναμη (να αγωνίζεσαι, ώστε) όταν σε κακολογούν, να διατηρείς την ειρήνη της καρδιάς σου. Και αν ταράζεσαι, να μην το φανερώνεις, (βάζοντας έτσι αρχή για το τέλειο ξερίζωμα του πάθους).
• Αν έφαγες υπέρμετρα ή έκανες κάτι άλλο, στο όποιο σε έσπρωξε ή ανθρώπινη αδυναμία σου, να μην ταραχθείς. Αγωνίσου γενναία να διορθωθείς.
• Ή εσωτερική ειρήνη συνίσταται στην αγάπη και αποκτάται με την θλίψη.
• Ό, τι κατορθώνεται με κόπο, έχει μεγάλη αξία και σταθερότητα. Ή ψυχή αποκτά ανάπαυση μόνον όταν διέρχεται δια πυρός και ύδατος. Όταν δηλαδή υποφέρει πολλά, τότε πραγματοποιεί πρόοδο.
• Να νικάς τον θυμό με την σιωπή. Ό οργίλος άνθρωπος είναι φονιάς της ψυχής του. Δεν είναι δυνατόν να μη θυμώνεις, αν δεν είσαι ταπεινός.
Τίποτε δεν ταπεινώνει την ψυχή τόσο πολύ όσο ή ανέχεια.
• Κανείς δεν θα απόκτηση ταπείνωση χωρίς κόπο.
• Ένας μοναχός πρέπει πάντοτε να θρηνεί, πενθώντας για τις αμαρτίες του. Έτσι θα ταπεινώνεται. Έτσι θα γλιτώσει τον εαυτό του από την καταδίκη.
• Αρετή ανώτερη άπ’ όλα τα ασκητικά κατορθώματα και τους κόπους της ευσέβειας είναι τούτη: Να κάνουμε υπομονή για χάρι του Χριστού.
• Μη μιλάς, χωρίς να είναι ανάγκη. Πολλά κακά προέρχονται από την φλυαρία. Συχνά αρχίζουμε με πνευματικούς λόγους, για να καταλήξουμε στην κακολογία και την κατάκριση του πλησίον.
• Το πρώτο μέλημα μας ας είναι να μην αμαρτάνουμε και το δεύτερο να μην κατακρίνουμε.
• Άσκησε την γλώσσα σου, ώστε πάντοτε και σε κάθε περίσταση να λέει προς τον Θεό και τους αδελφούς το «ευλόγησον».
• Όταν μιλάς, να εκφράζεσαι με λεπτότητα, ώστε να μην πικράνεις κανένα συνομιλητή σου.
• Μη διαβάλλεις τον εχθρό σου μπροστά σε άλλους.
• Όχι μόνο να μη χαίρεσαι, άλλα και να θρηνείς για την πτώση του αδελφού σου, επειδή έχουμε εντολή να ιόν αγαπούμε όπως τον εαυτό μας.
• Βασικές ενδείξεις της πνευματικής προόδου είναι ή βαθιά ταπείνωσις και η αγάπη προς τον πλησίον.
• Όποιος κοινωνεί αξία, γεύεται την ζωή. Όποιος κοινωνεί ανάξια, γεύεται τον θάνατο, ό όποιος, αν και ανεπίγνωστα, κατοικεί μέσα του.
• Για να κατανόησης τα ιερά κείμενα χρειάζεται ταπείνωση και προσευχή.
• Ή μελέτη του νόμου του Θεού πρέπει να γίνεται με υπομονή και επιμονή.
• Όταν κάποιος συνομιλητής σου βρίσκεται σε φανερή αντίθεση με την αλήθεια, υποχώρησε και τερμάτισε την συζήτηση.
• Να έχεις κλεισμένο στην καρδιά σου πάντοτε τον φόβο του Θεού και να στέκεσαι με ευλάβεια μπροστά Του.
• Φυλάξου από το ψέμα, γιατί θα δίωξη τον φόβο του Θεού από μέσα σου.
• Κανείς δεν μπορεί να απόκτηση τον τέλειο φόβο του Θεού, αν δεν έλευθερωθη από κάθε μάταιη μέριμνα
• Αν ή ψυχή σου μολυνθεί από κάποιο θανάσιμο αμάρτημα, τότε και άλλες αμαρτίες θα σπεύσουν και θα σε προτρέπουν να τις διαπράξειςς.
• Κάθε αμετανόητος αμαρτωλός είναι ένας Ιούδας.
• Φυλάξου από την κατάκριση του πλησίον, όχι μόνο (την εξωτερική, πού γίνεται) με τα λόγια, άλλα και (την εσωτερική, πού συντελείται) μέσα στην καρδιά σου.
• Εκείνος πού λέει το καλό, άλλα σκέπτεται το κακό, είναι ακόμη ατελής.
• Κάθε τι πού θλίβει την συνείδηση και ικανοποιεί την σάρκα είναι αμαρτία.
• Ή καθαρή συνειδήσεις αποκτάται με την νηστεία, την αγρυπνία, την υπομονή και την ανδρεία.
• Αν αγωνίζεσαι με ζήλο, αν δεν μένεις αργός και αν δεν λιπόψυχης, θα γνωρίσης την νίκη. Ό Πρώτος Ασκητής, (ο Κύριος), σε παρακολουθεί. Στέφανοι, δόξα, τιμή και μακαριότης σε αναμένουν. Οί χορείες των Αγίων περιμένουν να σε δεχθούν για πάντα στην βασιλεία των ουρανών.
• Πάντοτε να κάνης διακριτική κατανομή στα ασκητικά σου παλαίσματα,
• Ή ενέργεια της χάριτος του Κυρίου είναι ανάλογη με την εκπλήρωση των εντολών Του από μας.
Για την προσευχή:
• Αν δεν υπάρχη αδήριτη ανάγκη, μην αφήνεις τον κανόνα σου.
• Όταν προσεύχεσαι, φρόντισε να έχεις ειρηνική διάθεση. Είναι ή σπουδαιότερη προϋπόθεσης για καρποφόρο προσευχή.
• Εκείνος πού κοπιάζει πολύ στην προσευχή, πικραίνει όμως τον αδελφό του, κοπιάζει μάταια.
• Εκείνος πού προσεύχεται, ελπίζει. Και εκείνος πού ελπίζει, είναι ειρηνικός.
• Είναι αδύνατο να έχουμε καθαρή προσευχή, αν είμαστε βουτηγμένοι μέσα στις κοσμικές μέριμνες. Προσευχή σημαίνει απουσία κάθε εξωτερικού περισπασμού.
• Όποιος προσεύχεται απρόσεκτα, προσεύχεται εφάμαρτα.
• Όποιος δεν ασκείται στην συχνή προσευχή, δεν θα φθάση στην αδιάλειπτη προσευχή.
Για την αυταπάρνηση:
• Αιτία κάθε αμαρτίας είναι ή απροθυμία μας να αρνηθούμε τον ύπνο, την βρώση και την πόσι.
• Μη συλλογίζεσαι τα του Θεού με γεμάτο στομάχι.
• Ή πείνα και ή δίψα είναι αναγκαίες σε έναν άνθρωπο πού θέλει να εξαγνίσει το σώμα του και να προφυλαχθεί από πονηρούς λογισμούς και σαρκικές επιθυμίες.
• Ή χαλιναγώγησης του στομάχου κατασιγάζει τα πάθη. Όποιος νικιέται από την γαστριμαργία, τα συνδαυλίζει.
• Το γεμάτο στομάχι προξενεί ραθυμία και υπνηλία.
• Ή περίσσεια της τροφής σκοτίζει τον νου.
• Όποιος θέλει να έχει νου καθαρό από πονηρούς λογισμούς, πρέπει να αδυνατήσει την σάρκα του με την νηστεία
• Ή νηστεία μας είναι απαραίτητη, γιατί μ’ αυτήν ελευθερωνόμαστε από την αμαρτία αλλιώς δεν έχει αξία
• Τρώγε κάθε μέρα, αλλά συγκρατημένα.
• Το ψωμί η ζάχαρις και το ζεστό νερό είναι ή καλύτερη τροφή για ένα μοναχό. Χωρίς ζεστό νερό το στομάχι του νηστευτού στενεύει και προξενούνται διάφορες αρρώστιες.
Μετάφρασης: Συμεών μοναχός Παρακλητιανός
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ . ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ. Ι.Μ. ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ. 1992
Ο ΦΑΡΔΥΣ ΔΡΟΜΟΣ
(Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης)
Δεν πρέπει να μας πλανά ο διάβολος και να προσπαθήσουμε, κατά το Ευαγγέλιο του Χριστού μας, να καθαρίσουμε το έσωθεν του ποτηρίου που είναι η ψυχή μας, η καρδιά μας, ο νους μας.
Αν το μέσα του ποτηρίου, λέει, το κάνεις, άνθρωπε, καθαρό και το έξωθεν θα είναι καθαρό.
Υποκριτά, μην κάνεις το έξω, και το μέσα το αφήνεις ακάθαρτο. Στα μάτια του Θεού είναι όλα φανερά. Τους ανθρώπους θα τους ξεγελάσουμε, θα δείξουμε άλλο πρόσωπο, αλλά τα μέσα μας είναι γνωστά στο Θεό. Να φροντίσουμε μέσα μας να τακτοποιηθούμε, ν’ αλλάξουμε. Το χρόνο που μας έδωσε ο Θεός να τον γεμίσουμε με καλά έργα, με καλές σκέψεις, με αγνά αισθήματα.
Να μην καθόμαστε και ασχολούμαστε με αργολογίες, να μην ασχολούμαστε με συζητήσεις άκαιρες και βλαβερές. Ν’ απαλλάξουμε τη γλώσσα μας από το να κρίνουμε τους ανθρώπους, τον αδελφό μας, τον πλησίον μας. Όχι, όχι μην το κάνουμε αυτό. Να κρίνουμε τον εαυτό μας, να καταδικάσουμε τον εαυτό μας. Αν τον καταδικάσουμε, θα τον απαλλάξουμε της καταδίκης του Θεού. Αν καταδικάσουμε, θα καταδικαστούμε κι αν κρίνουμε, θα κριθούμε, και με όποια μεζούρα μετρήσουμε θα μας μετρήσει ο Θεός.
Η κάθε στιγμή που περνάει δεν ξαναγυρνάει. Ο διάβολος μάς κερδίζει χρόνο, μάς απασχολεί με πράγματα γήινα και πρόσκαιρα προκειμένου να μας κερδίσει το χρόνο να μην τον έχουμε, ώστε να μην προσφέρουμε περισσότερα στο Θεό και στην ψυχή μας. Ας προσέξουμε όσο μπορούμε να είμαστε εν εγρηγόρσει, να γρηγορούμε στο μυαλό, στην καρδιά, να μην αφήνουμε σκέψεις, να μην αφήνουμε την καρδιά μας να μολύνεται. […] Πόσες φορές αν θα ελέγξουμε τη συνείδησή μας, θα δούμε ότι δεν προσέχουμε. Επομένως δημιουργούμε σκάνδαλο. Αυτές τις αμαρτίες δεν τις γνωρίζουμε. Να τις εξαγορευθούμε και να σβήσουν.
Γι’ αυτό θα τα προσέχουμε όλα αυτά τα πράγματα, για να είμαστε έτοιμοι. Ο θάνατος είναι φοβερός, δεν είναι παιχνίδι. Εάν κανείς από μας έχει γνωρίσει λίγο περί θανάτου, αν κινδύνεψε από ασθένεια, είδε πόσο φοβερό είναι. Βλέπετε πώς δακρύζει ο άνθρωπος ή και κλαίει και τρέχουν τα μάτια του κατά την ώρα την επιθανάτια; Γιατί κλαίει; Γιατί βλέπει ότι έρχονται οι ενάντιες δυνάμεις, έρχονται τα δαιμόνια ν’ αρπάξουν την ψυχή. Κι η ψυχή τρέμει σαν το φθινοπωρινό φύλλο στον ελάχιστο άνεμο.
Λέει το τροπάριο της νεκρώσιμης ακολουθίας: “οίον αγώνα έχει η ψυχή χωριζομένη του σώματος, πόσα δάκρυα τότε; Προς τους αγγέλους τα όμματα τρέπουσα άπρακτα καθικετεύει, προς τους ανθρώπους τας χείρας εκτείνουσα ουκ έχει τον βοηθούντα”. Λέει, στρέφει τα μάτια στους αγγέλους δεν παίρνει τίποτα. Γιατί οι άγγελοι λένε “κατά τα έργα σου αλληλούια”. Θα σε βοηθήσουμε, αλλά έπρεπε να βοηθήσεις κι εσύ με τα έργα σου. Σηκώνει τα χέρια προς τους ανθρώπους, βοηθήστε με. Κι εκείνοι λένε: τι να σε βοηθήσουμε, τον εαυτό μας δεν μπορούμε να βοηθήσουμε, εσένα θα βοηθήσουμε; Και τότε βάζει μυαλό ο κάθε άνθρωπος. Τι μπορεί όμως να κάνει εκείνη την ώρα, αφού ξεψυχάει;
Αυτή τη μελέτη, αυτή την αλήθεια, αυτή την πραγματικότητα την οποία βλέπουμε να την ζει κάθε δικός μας άνθρωπος που φεύγει από τη ζωή, γιατί δε μας γίνεται μάθημα να τακτοποιήσουμε τον εαυτό μας τώρα, ώστε όταν έρθει αυτή η περίπτωση, η ώρα, να είμαστε έτοιμοι; Ναι μεν θα πικραθούμε, ο θάνατος είναι από φύσεως σκληρός και πικρός, αλλά όταν η συνείδηση δεν μας καταμαρτυρεί, βάλσαμο έρχεται στην ψυχή. Η ψυχή ελπίζει, της γίνεται μια αίσθηση ότι κάτι θα γίνει.
Γι’ αυτό λοιπόν, πριν έρθει αυτή η φοβερή ώρα, πριν έρθει αυτή η πρώτη κρίση της ψυχής από τη μεγάλη κρίση της Δευτέρας Παρουσίας, ας ετοιμαστούμε, ας προσέξουμε, ας βιαστούμε τώρα, όχι αύριο και μεθαύριο. Από σήμερα, απ’ αυτή τη στιγμή, μέσα στην ψυχή μας μετάνοια κι επιστροφή στο Θεό. Κι όταν ο Θεός δει αυτή την καλή διάθεση από μέρους μας, θα μας βοηθήσει. Και αυτή τη μικρή διάθεση θα την κάνει μεγάλη, ώστε να επιτελεστεί αυτή η μεγάλη σωτηρία των ψυχών μας.
Δοκιμασμένες Πνευματικές Νουθεσίες
προς Απόκτηση της Ψυχικής Υγείας και της Σωτηρίας μας, “Ορθόδοξος Κυψέλη” – Χ.Φ.Δ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου