Μεταμόρφωση Του Ιησού Χριστού στο Όρος Θαβώρ: Το θαυμαστό γεγονός και η εμφάνιση της νεφέλης

 

Μεταμόρφωση Του Ιησού Χριστού στο Όρος Θαβώρ:

 Το θαυμαστό γεγονός και η εμφάνιση της νεφέλης 

Το ανερμήνευτο και ανεξιχνίαστο θαύμα

Με λαμπρότητα και κατάνυξη εορτάστηκε η μεγάλη Δεσποτική εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Πλήθος πιστών σπεύδουν και στο Όρος της Μεταμόρφωσης, εκεί όπου λαμβάνει χώρα, κάθε χρόνο, τις ίδιες ώρες, ένα θαυμαστό γεγονός.

Εκεί όπου τη νύχτα 5 ξημερώματα 6 Αυγούστου κατά τη διάρκεια της Θείας Λατρείας, μπροστά στα μάτια χιλιάδων προσκυνητών και επισκεπτών, πιστών και απίστων κατεβαίνει πάνω από το Ιερό Βουνό ένα σύννεφο.

Αυτό το σύννεφο, σύμφωνα με μαρτυρίες, είναι πολύ διαφορετικό από τα συνηθισμένα σύννεφα και το γεγονός αυτό που λαμβάνει χώρα στο συγκεκριμένο Ιερό Μέρος – εκεί που μεταμορφώθηκε ο ίδιος ο Σωτήρας – δεν συμβαίνει κάπου αλλού και δεν μπορεί να το δει κάποιος εκτός αν ο Ίδιος του το αποκαλύψει.

Η σημασία για τη σωτήρια μας

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος έχει κεντρική θέση στην Ορθόδοξη Εκκλησία και Θεολογία. Δεν είναι ένα γεγονός, μια συνηθισμένη εορτή. Είναι ένα γεγονός που έχει την ίδια σημασία για την σωτηρία μας με την ενσάρκωση και την Ανάστασή Του. Όσο μεγάλη και βασική εορτή είναι για την σωτηρία μας τα Χριστούγεννα και η Ανάσταση, τόσο σημαντική είναι και η εορτή αυτή.

Τί είναι, όμως η Μεταμόρφωση; Είναι ένα μεγάλο γεγονός, το οποίο αποκαλύπτει την δόξα της Εκκλησίας και των πιστών. Είναι ένα κορυφαίο θαύμα που πραγματοποίησε ο Κύριος στο ίδιο το θεανδρικό σώμα Του. Αποκάλυψε το άρρητο μεγαλείο της θεότητός Του «καὶ μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς»[1]. Είναι η προετοιμασία του Σταυρού. Η εορτή αυτή έχει άμεση αναφορά στην τελείωση και την θέωση του ανθρώπου, η οποία είναι και η εσχατολογική προοπτική της Θείας Οικονομίας. Μας δείχνει ποιος είναι ο Χριστός. Μας αποκαλύπτει ότι είναι ο Υιός του Θεού. Η αλλαγή της μορφής του, το θείο άκτιστο φως που τον περιτριγύρισε, η φωνή του Πατρός που μαρτύρησε για την θεϊκή του φύση, όλα αυτά δηλώνουν ότι είναι Θεός. Για πρώτη φορά ο Χριστός παρουσιάζει στα μάτια των ανθρώπων «το αρχέτυπον κάλλος της εικόνος», δηλαδή την αληθινή ομορφιά την οποία είχε αρχικά και στην οποία μπορεί να ξαναφθάσει ο άνθρωπος, αφού πλάσθηκε «κατ΄ εικόνα» του Θεού.

Γιατί στο Όρος Θαβώρ;

Προτού εισέλθει ο Χριστός εις τα Ιεροσόλυμα, λίγες ημέρες πριν το σταυρικό Του θάνατο, παρέλαβε τους τρεις αγαπημένους του μαθητές, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, και ανέβηκαν στο όρος Θαβώρ, σύμφωνα με την παράδοση. Ένα ερώτημα που εξάγεται είναι γιατί έπρεπε να ανέβει στο Θαβώρ για να μεταμορφωθεί και όχι σε μια απλή πεδιάδα, ήταν απαραίτητο να ανέβει στο όρος; Στην παλαιά εποχή συνηθιζόταν τα μεγάλα γεγονότα να γίνονται σε ψηλότερο μέρος, σε ψηλά βουνά, όπως ακριβώς έκαναν και οι ειδωλολάτρες που έκανα τις θυσίες τους πάνω στα βουνά. Ο Χριστός δείχνει το μεγαλείο της δόξης Του πάνω στο όρος αυτό, αφού η φανέρωση της θεουργίας της ανθρωπίνης φύσεως είναι το μεγαλύτερο γεγονός μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητος[2]. Ο Χριστός ανήλθε στο όρος για να δείξει ότι Αυτός βρήκε το πλανηθέν πρόβατο και το ελευθέρωσε εκ της αμαρτίας, αυτός είναι ο πραγματικός ποιμήν των ανθρώπων, όπως λέει και ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος.

Ο λόγος που διάλεξε τους τρεις μαθητές

Ακόμη ένα ερώτημα είναι γιατί ήταν οι αγαπημένοι Του αυτοί οι τρεις μαθητές από τους δώδεκα; O λόγος είναι ότι πέρα από την σύμπνοια που τους χαρακτήριζε, είχαν τις τρεις μεγάλες αρετές που τους έκαναν να μοιραστούν με τον Θεό το μυστήριο της Ενσαρκώσεως, της Σταυρώσεως, της Θεότητάς Του, να έλθουν αντιμέτωποι με την κάθοδό Του εις τον Άδη μετά τον θάνατό Του και να λάβουν τα νέα της Αναστάσεώς Του. Οι αρετές που είχαν οι τρεις αυτοί μαθητές ήταν ο Πέτρος την πίστη, ο Ιάκωβος την ευθύτητα και ο Ιωάννης την αγάπη[3].

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης δίνει μια διαφορετική ερμηνεία στο γιατί να είναι αυτοί οι τρεις πρόκριτοι και αγαπημένοι μαθητές. Αναφέρει ότι ο Απόστολος Πέτρος είχε σταθερότητα στην τήρηση των εντολών Του, ο Απόστολος Ιάκωβος για την προθυμία του να πιει το ποτήριο του μαρτυρίου για την αγάπη του Κυρίου και ο Απόστολος Ιωάννης, ο αγαπημένος μαθητής, για την αγνότητά του. Οι πρόκριτοι μαθητές παραλαμβάνονται από τον Κύριο για να γίνουν μάρτυρες και κοινωνοί της Μεταμορφώσεως. Εκτός από τον ίδιο τον Χριστό, μεταμορφώθηκαν και οι ίδιοι οι μαθητές, γι΄ αυτό και οι Πατέρες της Εκκλησίας μιλούν για εναλλαγή των μαθητών. «Ενηλλάγησαν ουν και ούτω την εναλλαγήν είδον»[4], λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.

Ανερμήνευτο και ανεξιχνίαστο θαύμα

Μόλις ανέβηκαν εκεί, οι μαθητές διέκριναν μια μεγάλη διαφορά στον Κύριο. Αντίκρυσαν ένα ανερμήνευτο και ανεξιχνίαστο θαύμα. Από ανθρώπινη μορφή εκτοξεύονταν ακτίνες, που αποστέλλονταν με θεϊκὲς ενέργειες. Είδε ο ήλιος αυτό που δεν είχε γνωρίσει προηγουμένως και, αφού διδάχθηκε από το φέγγος άλλου φωτός, κρύβεται. «Σταμάτησες κάποτε, ήλιε, αναμένοντας την νίκη των Εβραίων. Σεβάστηκες διαταγὴ του στρατηγού Ιησού, τιμώντας το δεσποτικὸ όνομα του ομοδούλου.

Τώρα είδες φως, που δεν είχες δει ποτέ»[5]. Το πρόσωπό Του έλαμπε σαν τον ήλιο και τα ρούχα του σαν το φως και όχι σαν το συνηθισμένο φως, όχι σαν το φως του ήλιου, αλλά το άκτιστο Φως που εξέπεμψε η θεότητα του Χριστού. Οι Μαθητές αντίκρυσαν δύο ήλιους, τον αισθητό και το νοητό. Αυτό μας το τεκμηριώνει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός σε ένα τροπάριο του Κανόνος της εορτής «Υπεκρύβη ακτίσι θεότητος αισθητός ήλιος ως εν όρει Θαβωρίω είδε σε μεταμορφούμενον, Ιησού μου»[6]. Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος αναφέρει περί των δύο ήλιων λέγοντας ότι οι Μαθητές στο Θαβώρ έβλεπαν δύο ήλιους «ένα εν τω ουρανώ κατά το έθος και ένα παρά το έθος».

Χαρά διακατείχε τους προφήτες και Αποστόλους με την ανάβαση αυτή στο βουνό. Χάρηκαν οι προφήτες βλέποντας την ανθρώπινή Του φύση, την οποία επιθυμούσαν να δουν, και οι Απόστολοι αγαλλίαση ακούγοντας την φωνή του Πατέρα, αναφέρει ο όσιος Εφραίμ ο Σύρος[7]. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός αναφέρει ότι ο Χριστός εκείνη την ώρα που μεταμορφώθηκε «ουχ ό ουκ ήν προσλαβόμενος, ουδέ εις όπερ ουκ ήν μεταβαλλόμενος, αλλ’ όπερ ήν τοις οικείοις μαθηταίς εκφαινόμενος»[8], δηλαδή δεν μεταβλήθηκε σε κάτι που δεν ήταν, αλλά φανέρωσε αυτό που ήταν, την πραγματικότητα.

Η θεϊκή Δόξα του Χριστού

Στο γεγονός αυτό της Μεταμορφώσεως αποκαλύφθηκε η φανέρωση της Αγίας και Ομοουσίου Τριάδος, όπως έγινε και στον Ιορδάνη ποταμό με την Βάπτιση του Κυρίου. Ο Χριστός φανερώνει μέσα από την ανθρώπινή Του φύση, την θεϊκή Του δόξα. Μέτοχοι της Θαβώριας Μεταμορφώσεως είναι η φύση και η κτίση. Πρόκειται για την μεταμόρφωση του όλου ανθρώπου αλλά και γενικά ολόκληρης της ανθρωπότητος. Έχει καθολικό χαρακτήρα, δεν είναι ένα περιπτωσιακό γεγονός.

Στο όρος Θαβώρ εμφανίζονται οι 2 μεγάλοι προφήτες και αντιπρόσωποι όλης της Παλαιάς Διαθήκης, ο Μωϋσής και ο Ηλίας, οι οποίοι προσκυνούν τον Κύριο και συζητούν μαζί του «για την έξοδον Αυτού ην έμελλε πληρούν εν Ιερουσαλήμ»[9], δηλαδή για το πάθος και τον θάνατό Του. Την αληθινή ανθρώπινη ύπαρξη μέσα στο όλο ανθρώπινο σύνολο μας το θυμίζουν τα πρόσωπα που συμμετέχουν στο μεγάλο αυτό γεγονός. Οι τρεις πρόκριτοι μαθητές, Πέτρος, Ιάκωβος και Ιωάννης βλέπουν το θαύμα αυτό με φόβο και τρόμο, όμως στη συνέχεια κήρυξαν εις πάντα τα έθνη, ότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι «του Πατρός το απαύγασμα»[10]. Είδαν τα προοίμια της μελλούσης Βασιλείας.

Με τη Μεταμόρφωση του Χριστού στο όρος Θαβώρ, διακρίνουμε το πώς θα λάμπουν οι Άγιοι. Μεταμορφώνει ο Κύριος το πρόσωπό Του ή μάλλον αποκαλύπτει την δόξα Του, μεταμορφώνει το πρόσωπό Του και το κάνει πιο λαμπρό και από τον ήλιο. Επαληθεύεται και ενισχύεται η πίστη στην θεότητά Του, αυτή η πίστις που ήδη ομολόγησαν οι Μαθητές. Κατά την Μεταμόρφωση, ο Χριστός, δεν προσέλαβε κάτι που δεν είχε, αλλά φανέρωσε την δόξα Του, την δόξα που είχε πάντοτε ως Θεάνθρωπος και έδωσε ενίσχυση και στήριγμα στους Μαθητές Του ενόψει της Σταυρώσεώς Του. Αν ο Κύριος δεν έδινε αυτή την ενίσχυση, οι Μαθητές δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν την Σταύρωση του Διδασκάλου τους[11].

«Το Φως το αληθινό που φωτίζει τον άνθρωπο»

Αυτό που θέλει να μας δείξει ο Χριστός με την Μεταμόρφωσή Του είναι να μας επιβεβαιώσει ακόμη μια φορά ότι είναι «το φως το αληθινό που φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενο εις τον κόσμο»[12]. Παρόλα αυτά, στους μαθητές δεν δείχνει όλη του την λαμπρότητα γιατί ήταν αδύνατο να αντέξουν . Κανείς δεν μπορεί να δει το πρόσωπο του Θεού και την πραγματική του δόξα «Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε»[13] και «ου γαρ μη ίδη άνθρωπος το πρόσωπόν μου και ζήσεται»[14].

Η Μεταμόρφωση προβάλλεται ως μια εμπειρία ζωής, η οποία σχετίζεται με τον Χριστό αλλά και τον κάθε άνθρωπο. Μας οδηγεί στο όρος της προσωπικής μας μεταμορφώσεως και ανανεώσεως. Γι’ αυτό εάν θέλουμε να ακολουθήσουμε τον Χριστό, θα πρέπει να μεταμορφωθούμε κι εμείς μαζί Του, θα πρέπει να έχουμε καθαρότητα βίου ώστε να δούμε κι εμείς το φως της Μεταμορφώσεώς Του. Όσοι επιθυμούν να δουν την δόξα της θεότητος στην ανθρώπινη φύση του Λόγου, θα πρέπει να εξέλθουν από την χθαμαλότητα και να καθαρισθούν από όλα τα υλικά και μάταια του κόσμου τούτου αγαθά. Ας κατανοήσουμε το μέγα τούτο μυστήριο ώστε να βαδίσουμε προς την λάμψη του θείου Φωτός, αφού αγαπήσουμε το κάλλος της αναλλοίωτης θείας δόξης και καθαρίσουμε την διάνοιά μας από τους μάταιους και γήινους μολυσμούς, όπως αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Ο μόνος χώρος που θα μας βοηθήσει να μεταμορφωθούμε είναι η είσοδός μας στην Εκκλησία.

Αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν.

 Μεταμόρφωση του Σωτήρος: Γιατί ο Χριστός επέλεξε τρεις μαθητές στο Όρος - ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (vimaorthodoxias.gr)

Περί της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Απομαγνητοφώνηση από την ομιλία του Ιερομονάχου Σάββα του Αγιορείτου «Περί της Μεταμορφώσεως του Κυρίου» 06.08.2013 (Σύναξη στο Αρχονταρίκι)

 

Περί της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος

06.08.2023

 

   Θα μου επιτρέψετε να πούμε δύο λόγια για την σημερινή εορτή, η οποία είναι πάρα πολύ μεγάλη, Δεσποτική εορτή, και δείχνει «την των πρωτόν εναλλαγήν», την αλλαγή που θα υποστούμε και εμείς οι βροτοί, οι θνητοί δηλαδή εν τη Δευτέρα και φρικτή Παρουσία. Όταν θα ‘ρθει ο Κύριος κατά την Δευτέρα Παρουσία. Δηλαδή αυτή η αλλαγή που είδαν οι Απόστολοι πάνω στο Όρος Θαβώρ στο Χριστό μας, δεν ήταν η αλλαγή του Χριστού, ο Χριστός είναι πάντα ο ίδιος αναλλοίωτος, ήταν αλλαγή δική τους, αυτοί μπόρεσαν να δούνε την πραγματικότητα. Να δούνε δηλαδή την Θεότητα του Χριστού. Μέχρι τότε βλέπανε μόνο την ανθρωπότητα, την ανθρώπινη φύση. Μπόρεσαν να δούνε λίγο και την δόξα, την άκτιστη δόξα, το άκτιστο φως δηλαδή, το οποίο πάντα περιβάλλει τον Θεό, είναι ο ίδιος ο Θεός το άκτιστο φως. «Ο περιβαλλόμενος το φως ως ιμάτιον», λέει η Αγία μας Εκκλησία για τον Θεό, ότι ο Θεός είναι φως και περιβάλλεται από φως και όλος η ενέργεια Του είναι Φως. Και αυτό μπόρεσαν να δούνε οι Απόστολοι, οι οποίοι άλλαξαν μεταμορφώθηκαν. Και όταν επομένως λέμε για μεταμόρφωση του Σωτήρος ο νους δεν πρέπει να πηγαίνει ότι ο Χριστός άλλαξε εκείνη την ώρα πάνω στο όρος αλλά εμείς μπορέσαμε να δούμε αφού εμείς αλλάξαμε μπορέσαμε να δούμε ποιος είναι ο Χριστός. Στην πραγματικότητα, όσο μπορούσαμε βέβαια, όχι όπως είναι ο Θεός δεν μπορούμε να τον δούμε, αλλά ένα τόσο λίγο όσο μπορούσαμε να δούμε μας το αποκάλυψε ο Χριστός μας λίγο πριν από το πάθος, σαράντα ημέρες πριν από το πάθος, που το γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου, ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, γιορτάζουμε την Μεταμόρφωση. Και το έκανε σκόπιμα η Αγία μας Εκκλησία να το γιορτάζουμε σήμερα ακριβώς γιατί και η Μεταμόρφωση έγινε λίγο πριν από την Σταύρωση του Χριστού μας. Και ο σκοπός ήτανε να μπούνε λίγο στο νόημα οι τρεις εκλεκτοί Απόστολοι, το ποιος είναι ο Χριστός. Γιατί λίγο πριν τους είχε κάνει αυτή την ερώτηση: «Τι λέτε εσείς για μένα; Τι πιστεύετε για μένα; Ποιος είμαι εγώ;». Και του είπε τότε ο Πέτρος, ότι εσύ είσαι ο Υιός του Θεού. Δεν είχαν δηλαδή και Απόστολοι ακόμα στερεωθεί πολύ σ’ αυτή την πίστη και ο Χριστός μας με αυτή την αποκάλυψη που τους έκανε του ακτίστου φωτός, της άκτιστης Θεότητάς Του, ήθελε να το στηρίξει στη δοκιμασία που θα περνούσανε εντός ολίγου. Την δοκιμασία της Πίστεως όταν θα Τον έβλεπαν να σταυρώνετε σαν ένας κακούργος, να ξεφτιλίζεται και ανθρωπίνως να αποτυγχάνει, ανθρωπίνως να καταστρέφετε, ανθρωπίνος το έργο του να διαλύετε και να ματαιώνετε και να φαίνεται ότι είναι ένας ηττημένος, ένας νικημένος, ένας εξαθλιωμένος, σταυρωμένος υποτίθεται σωτήρας. Γιατί και οι Απόστολοι ακόμα είχανε στο νου τους αυτές τις αντιλήψεις που είχε όλος ο Ισραήλ, ότι θα ‘ρθει ένας σωτήρας, ο οποίος θα μας λυτρώσει από τους Ρωμαίους, θα μας βοηθήσει να κυριαρχήσουμε στον κόσμο όλο. Θα είναι ένας επίγειος κυβερνήτης, ένα επίγειος άρχοντας, ένας επίγειος εξουσιαστείς που θα μας βοηθήσει και εμάς να κυριαρχήσουμε παγκόσμια και να αποκαταστήσουμε την δόξα που είχαμε στα χρόνια του Δαβίδ, χίλια χρόνια προ Χριστού, όπου είχε εξαπλωθεί πάρα πολύ το Ισραήλ τότε.

  Για να αλλάξει λοιπόν τις αντιλήψεις τους αυτές, ο Χριστός μας και για να τους τονώσει την πίστη ότι είναι πραγματικά ο Θεός τους δείχνει το Άκτιστο Φως. Και βλέπετε αν προσέξατε τον απόστολο σήμερα, είναι από τον Απόστολο Πέτρο, είναι από την Καθολική επιστολή του Αποστόλου Πέτρου, όπου λέει εκεί ο Απόστολος Πέτρος την εμπειρία του, γράφει ο ίδιος την εμπειρία του, που είχε πάνω στο όρος Θαβώρ και λέει: «Εμείς, λέει, δεν ακολουθήσαμε σε σοφισμένους μύθους αλλά γίναμε επόπτες της εκείνου Μεγαλειότητος. Είδαμε επομένως δεν πιστέψαμε απλώς κάποια μυθώδη πράγματα για τον Χριστό, τον είδαμε ότι είναι ο Θεός και σας το λέμε με αυτή την βεβαιότητα που δίνει η εμπειρία, άλλο το να ακούσεις και άλλο το να το δεις. Εμείς είδαμε «επόπτες εγεννήθημεν της εκείνου Μεγαλειότητος», γίναμε θεωρεί, είδαμε με τα μάτια μας ποιος είναι ο Χριστός. Και αυτή η μαρτυρία έχει μεγάλη αξία βέβαια για την Εκκλησία μας, γιατί όταν ένας βλέπει όλοι βλέπουμε στην Εκκλησία. Γιατί είμαστε όλοι ένα Σώμα, ένας άνθρωπος. Και μη θέλουμε ο Θεός να αποκαλυφθεί στον καθένα μας, εφόσον ένας βλέπει όλη η Εκκλησία το είδε. Έτσι στα μάτια λοιπόν του Αποστόλου Πέτρου όλοι είδαμε με τα μάτια του Αποστόλου Πέτρου και του Αποστόλου Ιωάννου και του Αποστόλου Ιακώβου, είδαμε και βλέπουμε και σήμερα και πάντα θα βλέπουμε το άκτιστο Φως του Χριστού μας.

  Και κάνει εντύπωση πως ο Χριστός μας δεν πήρε όλους αλλά πήρε μόνο τους τρεις στο Όρος Θαβώρ και αυτό γιατί ήταν οι κορυφαίοι, ήταν οι πιο άξιοι, οι πιο καθαροί, οι πιο επιμελείς, οι πιο υπάκουοι, οι πιο ταπεινοί, οι πιο προσευχόμενοι από τους δώδεκα. Ήτανε οι πιο προοδευμένοι πνευματικά για αυτό τους διαλέγει ως άξιους να μπορέσουν να έχουν αυτή την εμπειρία του ακτίστου φωτός που δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια εμπειρία θέωσης και ο Θεός την δίνει όταν ο άνθρωπος έχει μια μεγάλη καθαρότητα στην ψυχή του. Αυτοί οι τρεις λοιπόν είχαν αυτή την καθαρότητα, αυτές τις προϋποθέσεις, οι άλλοι φαίνεται ότι δεν την είχαν ακόμα για αυτό και μένουν κάτω, δεν ανέβηκαν στο όρος μαζί με τον Χριστό. Αυτοί οι τρεις ανεβαίνουν και προσεύχονται και ο Χριστός μας προσεύχεται και στην ώρα της προσευχής γίνετε η Μεταμόρφωση, γίνετε η αλλαγή των αισθητηρίων των Αποστόλων ώστε να μπορούν να δουν ποιος είναι ο Χριστός. Αλλάζουν τα μάτια τους, ανοίγουν τα μάτια της ψυχής και μπορούν και βλέπουν το άκτιστο Φως. Ουσιαστικά αυτοί μεταμορφώνονται δηλαδή και βλέπουν την άκτιστη δόξα του Θεού και θαμπώνονται και πέφτουν κάτω. Και αυτή η αποκάλυψη, αυτή η εφανέρωση έχει πάλι να ξέρετε στάδια. Λέει στην συνέχεια το κείμενο ότι «ιδού νεφέλη φωτεινή επεσκίασεν αυτούς» από μια είναι Φως και από την άλλη σκιάζει, μα το φως δεν σκιάζει. Ναι όταν το φως είναι πάρα πολύ σε τυφλώνει και για αυτό φαίνεται σαν σκοτάδι, σαν σκιά. Για αυτό και βλέπετε στην αγιογραφία όταν εικονίζουμε το Χριστό «εν δόξη», με την δόξα του δηλαδή να περιβάλετε από το Άκτιστο Φως, θα δείτε αυτή η δόξα που είναι γύρω γύρω από το σώμα του Χριστού ξεκινάει από φωτεινό γαλάζιο χρώμα και σιγά σιγά πιο σκοτεινό και όταν είναι δίπλα στο σώμα Του είναι τελείως μαύρο. Θέλει να δείξει εκεί ακριβώς αυτές τις διαβαθμίσεις του φωτός και της Αποκάλυψης του Θεού και το πάρα πολύ φως έρχεται λοιπόν όταν έρχεται η Νεφέλη αυτή τους σκιάζει, αυτοί πέφτουνε κάτω και ακούγετε μέσα από την Νεφέλη η φωνή του Πατρός, εκεί θα λέγαμε είναι το μέγιστο της Αποκάλυψης, η μέγιστη θεωρεία, ο μέγιστος βαθμός μετοχής στην άκτιστη δόξα του Θεού, η μέγιστη, ας πούμε, βαθμίδα της Θέωσης που μπορούσαν να αντέξουν και πέφτουν κάτω γιατί δεν θα άντεχαν περισσότερο. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να δει τον Θεό για αυτό και ο Θεός δεν μας φανερώνετε, δεν αντέχουμε να δούμε τον Θεό, πρέπει εκείνος να μας ενισχύσει ώστε να αντέξουμε να δούμε τον Θεό. Ο Θεός είναι «πυρ καταναλίσκον και ουδείς όψετε το πρόσωπον του Θεού και ζήσετε», δεν αντέχουμε. Βλέπετε στην Παλαιά Διαθήκη, ας πούμε, στο όρος Χωρήβ, ήταν ο Μωϋσής, ήταν ο λαός και φανέρωσε λίγο ο Θεός την παρουσία Του με βροντές, με αστραπές και ο λαός τρόμαξε και δεν πλησίαζε καν στο όρος στο Χωρήβ και λένε στον Μωϋσή εσύ θα πας, εμείς δεν μπορούμε να πλησιάσουμε στο όρος και ανέβηκε ο Μωϋσής γιατί είχε τις προϋποθέσεις να δει τον Θεό, να δει το Άκτιστο Φως, έμεινε σαράντα ημέρες και όταν κατέβηκε ήταν λουσμένος με αυτό το Φως το οποίο πάλι δεν μπορούσαν να αντικρύσουν, ούτε αυτή την ανταύγεια, την αντανάκλαση θα λέγαμε στο πρόσωπο του Μωϋσή δεν μπορούσανε να δούνε και αναγκάστηκε ο Μωϋσής να σκεπάσει το πρόσωπο του με μια πετσέτα. Πόσο φοβερός λοιπόν είναι ο Θεός και η θέα του Θεού. Και ακούγετε η φωνή του Πατρός η οποία του λέει, κάτι πολύ διδακτικό και για μας, τους φανερώνει ποιος είναι ο Χριστός. Η μαρτυρία είναι από τον Πατέρα, βλέπετε δεν αυτοσυστήνεται ο Χριστός μας είναι πολύ ταπεινός. Ο Πατέρας αποκαλύπτει τον Υιό, τον αποκαλύπτει και τους λέει «αυτός είναι ο Υιός μου, ο αγαπητός, αυτού ακούεται». Το «αυτού ακούετε» έχει τεράστια σημασία, είναι η υπακοή που πρέπει να κάνουμε στο Χριστό ώστε να φτάσουμε και εμείς στην Μεταμόρφωση, να φτάσουμε και εμείς στην Θέωση, να φτάσουμε και εμείς στη θέα του προσώπου Αυτού, στη θέα της δόξας. Αυτό που ευχόμαστε συνεχώς στην Εκκλησία μας, να δούμε το «φως το απρόσιτον». Και τώρα στην Θεία Λειτουργία που το λέμε «είδομεν το φως το αληθινόν» αυτό εννοούμε, ότι είδαμε το φως της Μεταμορφώσεως. Το είδαμε; Ο καθένας ξέρει πόσο το βλέπει και αν το βλέπει. Γιατί; Εξαρτάτε από το πόσο υπακούει, αν ακούς θα το δεις. Αυτοί οι τρεις ήταν υπάκουοι, για αυτό αξιώθηκαν και είδαν το Φως. Οι άλλοι (οι Απόστολοι δηλαδή) δεν ήταν ακόμη έτοιμοι και ίσως λέει ο Ιερός Χρυσόστομος τους έπιασε λίγο ζήλια και λίγο ο φθόνος γιατί ο Χριστός να τραβήξει αυτούς μόνο, να πάρει αυτούς μόνο μαζί και όχι τους άλλους. Για αυτό και μετά απέτυχαν στο να θεραπεύσουμε εκείνο το παιδί το δαιμονισμένο που πήγε ο πατέρας και τους είπε και αυτοί δεν μπόρεσαν να βγάλουν το δαιμόνιο, γιατί για να βγάλεις το δαιμόνιο πρέπει να είσαι πρώτα και συ καθαρός από τα δαιμόνια, από τα πάθη, από τις ζήλιες και τους φθόνους και όλα αυτά. Ήταν λοιπόν ακόμα ατελείς και αυτοί, η τελειότητα ήρθε, η κάθαρση η τελεία ήρθε στην Πεντηκοστή για όλους τους Αποστόλους.

  Έτσι αυτές τις σκέψεις ήθελα να σας πω, με αφορμή το γεγονός, πάρα πολλά μπορούμε να πούμε, αλλά ας κρατήσουμε αυτό το τελευταίο, αυτό ακούετε. Να ακούμε το Χριστό, οπότε θα αξιωθούμε και εμείς να δούμε τον Χριστό ως Φως. Φως ο Πατήρ, Φως ο Υιός, Φως και το Πνεύμα το Άγιο λένε τα λόγια της Εκκλησίας μας, ο Θεός είναι Φως. Και το βλέπει κανείς στην ζωή των ανθρώπων και στο πρόσωπο των ανθρώπων του Θεού που είναι φωτεινοί, είναι χαρούμενοι, είναι ειρηνικοί. Και από την άλλη βλέπει και το αντίθετο, το σκοτάδι, στους ανθρώπους που δεν υπακούν στο Χριστό και είναι σκυθρωποί, είναι σκοτεινοί, είναι μαύροι, είναι αγχωμένοι, είναι ταραγμένοι, αυτό ακριβώς είναι ότι δεν έχουνε έτσι αυτή τη θέα του Ακτίστου Φωτός. Και αυτή την εναλλαγή που είδανε οι Απόστολοι στο Χριστό μας, αυτή θα την ζήσουμε όλοι, γιατί λέει ο Απόστολος ότι «θα αρπαχθούμε εν νεφέλες εις απάντηση του Κυρίου εις αέρα» όταν θα ‘ρθει ο Χριστός μας στην Δευτέρα Παρουσία. Οι δίκαιοι θα αρπαχθούν εν νεφέλες, αυτές οι νεφέλες είναι αυτό ακριβώς αυτή η Νεφέλη που φανερώθηκε στην Μεταμόρφωση, είναι το Φως του Θεού δηλαδή. Δεν είναι σύννεφα με υδρατμούς, είναι το Άκτιστο Φως του Θεού που θα έρθει και θα αρπάξει και μας και θα μας ανεβάσει στο Χριστό ώστε να Τον συναντήσουμε στον αέρα, όπως λέει ο Απόστολος. Αυτοί που δεν είναι άξιοι θα μείνουν στην γη και εκεί θα κριθούνε. Ενώ οι δίκαιοι δεν θα κριθούνε γιατί ήδη «κέκριται», ήδη είναι κεκριμένοι, ήδη έχουν κριθεί δηλαδή και έχουν περάσει τις εξετάσεις γιατί; Γιατί υπάκουσαν στο θέλημα του Θεού, αγάπησαν τον Χριστό. Και αγαπώ τον Χριστώ αυτό σημαίνει: ΥΠΑΚΟΥΩ, κάνω τις εντολές Του.

  Έτσι, αυτά είναι μερικά από τα νοήματα της εορτής, πάρα πολλά είναι τα νοήματα τα Άγια, αλλά ας προσπαθούμε και εμείς να μοιάσουμε σαν τους Αγίους Αποστόλους, στην επιμέλεια τους, στην προσευχή τους, στην αρετή τους, για να είμαστε και μεις άξιοι να βλέπουμε συνεχώς το Φως του Θεού μέσα στο οποίο ζώμεν και κινούμεθα, μέσα στο Φως του Θεού κινούμαστε αλλά δεν το βλέπουμε γιατί ακόμα δεν έχουμε αυτή την καθαρότητα που χρειάζεται. Όμως ο Θεός είναι πανταχού παρόν, πως; Διαμέσου αυτού του Ακτίστου Φωτός. Και όπως έλεγε ένας σύγχρονος γέροντας Άγιος, ο πατήρ Σωφρόνιος, «το πρώτο Άκτιστο Φως που βλέπει ο άνθρωπος, ο χριστιανός, είναι η μετάνοια, το πρώτο φως. Και το έχω δει πολλές φορές στους ανθρώπους που έρχονται και εξομολογούνται και ενώ μπαίνουν μαύροι και σκοτεινοί και καταθλιμένοι, αφού κάνουν την εξομολόγηση τους έτσι σωστά και καθαρά μετά φεύγουν φωτεινοί και χαρούμενοι και χαμογελαστοί. Και λες μα τι έγινε, μεταμόρφωση. Πράγματι Μεταμόρφωση. Αυτή είναι η πρώτη Μεταμόρφωση. Και αυτή μπορούμε να την ζούμε συνεχώς μέσα στην Εκκλησία μας και να πηγαίνουμε από δόξης εις δόξαν, όπως ωραία λένε τα κείμενα των Αγίων μας και αυτή η Μεταμόρφωση και η άνοδος από δόξης εις δόξαν θα συνεχίζετε εις τον αιώνα τον άπαντα. Αυτή είναι η Βασιλεία του Θεού, το να πηγαίνουμε από δόξα σε μεγαλύτερη δόξα. Από θέα δηλαδή του Ακτίστου φωτός σε ακόμα μεγαλύτερη και βαθύτερη και εντονότερη και υψηλότερη θέα του Θεού, το οποίο δεν τελειώνει ποτέ, γιατί ο Θεός είναι άπειρος, οπότε όπως λένε κάποιοι δεν θα βαριόμαστε; δεν θα βαριόμαστε καθόλου, όπως και εδώ στην εκκλησία δεν βαριόμαστε, να είμαστε και να πηγαίνουμε και να χαιρόμαστε με τις ώρες. Ενώ ένας άνθρωπος που δεν έχει μετανοήσει δεν έχει δει καθόλου το Άκτιστο Φως δηλαδή αυτός βαριέται και μέσα στην Εκκλησία που είναι βαριέται, σου λέει πότε θα τελειώσει να φύγουμε, ε αυτός ο άνθρωπος αν θα τον βάλεις στον Παράδεισο θα υποφέρει, δεν θα μπορεί να σταθεί, γιατί εκεί θα είναι ακριβώς μια συνεχείς Θεία Λειτουργία, μια συνεχείς μετοχή όλο και βαθύτερη στο Άκτιστο Φως του Θεού. Αυτό ας προσευχηθούμε για εαυτούς και αλλήλους. 

Απομαγνητοφώνηση από την ομιλία του Ιερομονάχου Σάββα του Αγιορείτου

«Περί της Μεταμορφώσεως του Κυρίου» 06.08.2013 (Σύναξη στο Αρχονταρίκι)